Kajfvn ñi Nvxamkan ;; Kiñe Weycan Kajfvkura yem

Kajfvn nvxamentukey kiñeke kvzawgeci hemvl fey ka entukean faci nvxamkan egu:

nal: pelear, agredir

vnkv: directo, derecho

fvlv: amontonar (en desorden)

fvlvnie: tener amontonado

wixantukuwe: riendas del caballo

jaq: mitad, porcion

jaqentu: la mitad (lugar)

kiñe ina: de una vez

 

Kiñe weycan Kajfvkura yem

Fvta kuyfi weycan Kajfvkura yem. Amurkey Forowe mapu weycamealu. Yerkey fvta kamañ kona. Feymew puwvrkey Forowe mew, nalpurkey, wewpurkey, kawtifapurkey pu zomo, fvta kamañ pvcike kampu kawtifapurkey. Feymew anvmuwpurkey Forowe mew inaltu kiñe mawiza mew. Nvpurkey kujin, pvlata, ixokom.

Feymew: ilotuyiñ tvfa mew!, pirkey Kajfvkura.

Feymew petu ilotulu xipaparkey tvfeyci pvci mawiza mew kiñe wekufe wenxu, fvta karvgerkey, wirarvkvlen ruparkey pvci mapu cew tenkvlenmum Kajfvkura. Kvme eluge, Kajfvkura! Mvcay pvci nalayu, Kajfvkura! Iñce Xipaygam pigen. Kvme elugen Kajfvkura!, pirkey Xipaygam. Feymew Kajfvkura zuamkvlerkelay. Kajfvkura ñi pu kona mekey, piam, ñi ilowakan.

Feymew pvci abvn mew, cew ñi xipapamum Xipaygam, xipay, piam, fvta mewben, vnkv kvpay, piam, Kajfvkura mew. Pu Forowe ce inalepay, piam, tvfeyci mewben mew. Feymew pepaeyew mewben, piam, Kajfvkura. Fvlvniey, piam, ñi cija, Kajfvkura ñi pu kona. Kizu Kajfvkura wixanelniey, piam, ñi kaweju, kiñe kapitan mapuce fey, piam, nvn niey.

Feymew pepaeyew, piam, tvfeyci mewben, kom ñi rvgi, cija, wixantukuwe wenu pvramvñmaeyew, piam, tvfeyci mewben. Kizu Kajfvkura pvrakawejuy, piam, jaqentu ñi pu kona pvrakawejuy, piam.

Feymew montuy, piam, Kajfvkura, ñi pu kawtifa kom mvntuñmagetuy, piam. Ñi pu kona welu kawtifañmagetuy, piam, Kajfvkura. Feymew akutuy ñi mapu mew. Feymew jvkawey, piam, Kajfvkura weycayalu. Kiñe ina amuan Puelmapu, pi, piam, Kajfvkura, mvte newengerkey Forowe mapu, kiñe ina weycawelayafiñ, pi, piam, Kajfvkura. Feymew amurkey, puwvrkey Puelmapu Totiaw mew.

 

 

Ka kiñe afmatufal nvxam eleyiñmew Kajfvñ. Tvfa mew notukawkeygu ce ixofij mogen egu, feymew ci wekufv wenxu Xipaygam mvgelkeci feypi: Mvcay pvci nalayu, Kajfvkura!

Kajfvkura ta fvta logkogefuy, fvxa newengerkefuy, welu kiñe newen ce rume pepi wewlayay ñi notukan ixofij mogen mew fey yamniekey, ekun kvtu niey.